Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, yaptığı yazılı açıklamada, haziran ayı ihracat rakamlarını değerlendirdi.

Bu yıl bayram tatili nedeniyle, Genel Ticaret Sistemi’ne (GTS) göre haziran ayı ihracatının 10 Haziran itibarıyla geçen yılın aynı dönemine göre eksi 3 milyar 790 milyon dolar ile başladığını ifade eden Pekcan, haziran ayındaki 9 günlük bayram tatilinin ihracat rakamlarındaki beklenen olumsuz etkisinin, bayram sonrası ihracattaki artış ile hızla kapanmaya devam ettiğini vurguladı.

Pekcan, tatilin bitmesiyle hızlı bir ivme kazanan ihracatın haziranın son 20 gününde yüzde 19,6 arttığına dikkati çekerek, “Bu yükseliş bayram nedeniyle oluşan ihracat kayıplarını büyük ölçüde telafi ederek, farkın 2 milyar 24 milyon dolara inmesini sağlamıştır. Haziran ayı ihracatımız GTS’ye göre 11 milyar 597 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. “ ifadesini kullandı.

Dış ticaret açığında azalma devam ediyor

Bakan Pekcan, haziranda ithalatın ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22,8 azalarak 15 milyar 86 milyon dolara gerilediğine işaret etti. Pekcan, 2018 yılının haziran ayında yüzde 69,7 olarak gerçekleşen ihracatın ithalatı karşılama oranının 2019 yılının haziran ayında yüzde 76,9 düzeyine yükseldiğini kaydetti.

Haziranda dış ticaret açığının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 41,1 düzeyinde azalarak 3 milyar 489 milyon dolara gerilediğini aktaran Pekcan, geçen yılın haziran ayında dış ticaret açığının 5 milyar 923 milyon dolar seviyesinde olduğunu hatırlattı.

Pekcan, bu yılın ilk 6 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre dış ticaret açığının toplam 13 milyar 963 milyon dolara gerilediğine işaret ederek, dış ticaret hacminin ise yüzde 11,3 azalarak 190,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini belirtti.

Bakan Pekcan, “Önümüzdeki aylarda artacak turizm gelirlerinin de etkisiyle mal ve hizmet dış ticaretinde 2019 yılının ilk yarısında, ödemeler dengesi rakamları açıklandığında, Türkiye’nin toplam mal ve hizmet ihracatının ithalatımızı karşılayacağını görmeyi bekliyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

İhracattaki rekor yenilendi

Küresel ticarette olumsuz gelişmelere rağmen 2019 yılı boyunca Türkiye ihracatındaki olumlu performansın sürmesini beklediklerini vurgulayan Pekcan, küresel ekonomide, özellikle de en önemli ihracat pazarı olan Avro Bölgesi’nde büyüme beklentilerinde aşağı yönlü revizyonlar olmasına karşın, ihracatın yılın ilk yarısında yüzde 2,18 artışla 88,2 milyar dolara ulaştığını ve Cumhuriyet tarihi rekoru kırdığını kaydetti.

İhracatın ithalatı karşılama oranındaki olumlu gelişmelerin de dikkat çekici olduğunu dile getiren Pekcan, “Bu oran 2018 yılının ilk 6 ayındaki yüzde 67,3 seviyesinden 2019 yılının ilk 6 ayında yüzde 86,3 seviyesine yükselmiştir.” ifadesini kullandı.

Pekcan, 47,9 puan ile son 1 yılın en yüksek verisi görülen Haziran PMI verilerinin de uluslararası pazarlardaki sıkıntıya rağmen ihracat siparişlerinde artış olduğunu teyit ettiğine dikkati çekti.

Dış finansman ihtiyacı ihracatla azalıyor

Bu yıl dış ticaret açığındaki hızlı düşüşün dış finansman ihtiyacını azaltarak ekonomiye stratejik bir katkı sunduğunu vurgulayan Pekcan, şunları kaydetti:

“Yılın ilk 6 ayında dış ticaret açığımızdaki daralma 27 milyar 974 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Diğer bir ifadeyle ülke ekonomimizin geçen yılın aynı dönemine göre dış finansman ihtiyacı 27 milyar 974 milyon dolar azalmıştır. Türkiye ekonomisinin dış finansman ihtiyacı, net ihracatımızın pozitif performansı ile düşmektedir.“

Bakan Pekcan, önümüzdeki aylarda da ihracatın büyümeye güçlü bir şekilde pozitif destek vermeye devam etmesinin beklendiğini vurguladı. 

Ticaret Bakanlığı haziran ayı veri bülteni

Ticaret Bakanlığının resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, 9 günlük Ramazan Bayramı tatilinin etkisiyle haziranda Genel Ticaret Sistemi (GTS) dikkate alındığında ihracat yüzde 14,86 azalarak 11 milyar 597 milyon dolar, ithalat yüzde 22,81 azalışla 15 milyar 86 milyon dolar olarak kayıtlara geçti.

Bakanlığın, haziran ayı geçici dış ticaret istatistiklerinden oluşan veri bülteni açıklandı.

Özel Ticaret Sistemi’ne (ÖTS) göre, ihracat 9 günlük Ramazan Bayramı tatilinin etkisiyle haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,21 azalarak 11 milyar 89 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 22,68 düşüşle 14 milyar 265 milyon dolara geriledi. GTS’ye göre ise ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,86 azalarak 11 milyar 597 milyon dolara, ithalat yüzde 22,81 azalışla 15 milyar 86 milyon dolara düştü.

Dış ticaret hacmi bu dönemde ÖTS’ye göre yüzde 19,19 azaldı ve 25 milyar 354 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. GTS’ye göre ise yüzde 19,55 düşüşle 26 milyar 683 milyon dolar olarak belirlendi.

Söz konusu dönemde dış ticaret açığı, ÖTS’ye göre yüzde 42,50 düşüşle 3 milyar 177 milyon dolar olarak gerçekleşti. GTS’ye göre ise yüzde 41,1 azalışla 3 milyar 489 milyon dolar seviyesine indi.

İhracatın ithalatı karşılama oranı da Haziran 2018’de yüzde 70,1 iken bu yılın aynı ayında ÖTS’ye göre yüzde 77,7’ye çıktı, GTS’ye göre ise bu oran yüzde 69,7 iken yüzde 76,9 olarak kayıtlara geçti.

En çok ihracat yapılan fasıllar

ÖTS’ye göre, haziranda en fazla ihracat “ham madde (ara mallar)” grubunda gerçekleştirildi. Bu kapsamda 5 milyar 222 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Bu grubu sırasıyla 4 milyar 339 milyon dolarla “tüketim malları” ve 1 milyar 393 milyon dolarla “yatırım (sermaye malları)” izledi.

GTS’ye göre de “ham madde (ara mallar)” grubunda 5 milyar 545 milyon dolar, “tüketim malları” grubunda 4 milyar 510 milyon dolar, “yatırım (sermaye malları)” grubunda 1 milyar 465 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildi.

ÖTS’ye göre, haziranda en fazla ihracat yapılan fasıl “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler, diğer kara taşıtları” grubunda gerçekleştirildi. Bu kapsamda 1 milyar 925 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Bu grubu sırasıyla 1 milyar 38 milyon dolarla “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler” ve 661 milyon dolarla “demir ve çelik” izledi.

GTS’ye göre haziranda en çok ihracat yapılan fasıllar ise 1 milyar 910 milyon dolarla “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler, diğer kara taşıtları”, 1 milyar 118 milyon dolarla “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler” ve 684 milyon dolarla “demir ve çelik” oldu.

Söz konusu ayda en çok ithalat yapılan fasıl ise GTS’ye göre 2 milyar 872 milyon dolar, ÖTS’ye göre 2 milyar 875 milyon dolarla “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler” olarak kayıtlara geçti.

Ülkelere göre ihracat ve ithalat

ÖTS’ye göre geçen ay en fazla ihracat, 1 milyar 75 milyon dolarla Almanya’ya yapıldı. Bu ülkeyi 684 milyon dolarla İngiltere ve 639 milyon dolarla Fransa izledi.

En fazla ithalat ise 1 milyar 543 milyon dolarla Rusya’dan gerçekleştirildi. Bu ülkeyi 1 milyar 275 milyon dolarla Çin ve 1 milyar 193 milyon dolarla Almanya takip etti.

GTS kayıtlarına göre de geçen ay en fazla ihracat, 1 milyar 152 milyon dolarla Almanya’ya yapıldı. Bu ülkeyi 711 milyon dolarla İngiltere ve 657 milyon dolarla Fransa izledi.

En fazla ithalat ise 1 milyar 581 milyon dolarla Rusya’dan yapıldı. Bu ülkeyi 1 milyar 351 milyon dolarla Çin ve 1 milyar 330 milyon dolarla Almanya izledi.

Gümrük idareleri tarafından haziranda tahsil edilen vergiler, 11 milyar 302 milyon lira oldu.

Şirket verileri

Haziran itibarıyla aktif limited şirket sayısı 830 bin 168, ticari işletme sayısı 724 bin 145, şube sayısı 205 bin 56, anonim şirket sayısı 132 bin 558, kooperatif sayısı 35 bin 891, kolektif şirket sayısı 35 bin 737, komandit şirket sayısı bin 779 olarak kaydedildi.

Türkiye genelinde haziran ayı itibarıyla aktif firma sayısı 1 milyon 965 bin 334, esnaf ve sanatkar iş yeri sayısı da 1 milyon 910 bin 436 olarak kayıtlara geçti.

Kaynak: AA