Yaklaşık 427 milyon seçmenin kayıtlı olduğu Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde 23 Mayıs’ta İngiltere ve Hollanda, 24 Mayıs’ta İrlanda ve Çekya (24 ve 25 Mayıs), 25 Mayıs’ta Slovakya, Malta ve Letonya’da seçmenler oylarını kullandı.

AP tarafından seçim sonuçlarına göre yayımlanan öncü tahminler, AB yanlısı partilerin halen parlamentonun 4’te 3’ünü oluşturacağını ortaya koysa da popülist partiler ve Yeşillerin önemli ölçüde oylarını artırdığını gösterdi.

Yaş sınırı 23 ülkede serbest bırakıldı

AB ülkelerinden bugün sandık başına giden Almanya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, İspanya, İsveç, Güney Kıbrıs Rum Kesimi, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Polonya, Portekiz, Slovenya, Yunanistan, Romanya ve İtalya’da oy kullanma işlemi sona erdi.

Üye ülkelerin ulusal hukuk kurallarına göre yapılan seçimlerde genel olarak oy kullanma yaşı 18 olurken bu yaş sınırı, Avusturya ve Malta’da 16, Yunanistan’da da 17’ye indi. AP seçimlerine katılım sadece Belçika, Lüksemburg, Bulgaristan, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nde zorunlu olurken diğer 23 ülkede serbest bırakıldı.

Öte yandan, AB ülkelerinden Belçika, İspanya, İtalya, Almanya ve Yunanistan’da AP seçimleri ile bazı yerlerde belediye, bölge, federal, eyalet ve özerk yönetim seçimleri de yapıldı. Romanya’da halk, AP dışında “Yolsuzluk suçu işleyenlere af getirilsin mi? Hükümet acil kararname ile yolsuzluk suçu işleyenleri affetsin mi?” sorusunun yöneltildiği referandum için de oy kullandı.

Birliğin yasama organı AP, AB Konseyi ile birliğin yasalarını kabul ediyor ve bütçesini onaylıyor.

AB’nin resmi takvimine göre 20-21 Haziran’da AB Konseyi toplantısı ve 2 Temmuz’da AP’nin seçilen üyelerinin ilk genel oturumu yapacağı öngörülüyor.

Seçimlere katılım arttı

AP, yaklaşık 400 milyon AB vatandaşının katılma hakkı bulunan AP seçimleri sonucuna ilişkin öncü tahminleri yayımladı.

Buna göre, 2014 yılında katılımın yüzde 42,6 oranında gerçekleştiği AP seçimlerinde, 2019’da sandığa gitme oranı yüzde 51’e yükseldi.

Toplam 751 milletvekillinin belirlendiği AP seçimlerinde, Avrupa Halk Partisi (EPP) ilk sırada yer aldı. EPP’nin milletvekili sayısı 173 olurken, EPP’yi 147 milletvekili ile Sosyal Demokratlar (S&D) izledi. Avrupa İçin Liberal ve Demokrat İttifakı (ALDE) 102 milletvekili, Avrupa Yeşiller Partisi (EFA) 71 milletvekili, Avrupa Muhafazakarları ve Reformistleri (ECR) 58 milletvekili, Uluslar ve Özgürlükler Avrupası (ENF) 57 milletvekili, Özgürlükler Avrupası ve Doğrudan Demokrasi (EFDD) 56 milletvekili, Avrupa Birleşik Solu-İskandinav Yeşil Solu (GUE/NGL) 42 milletvekili çıkardı. Geriye kalan 45 milletvekili ise bağımsız adaylardan seçildi.

İngiltere 

İngiltere’de BBC’nin yayınladığı ve oyların yüzde yaklaşık 35’inin sayıldığı ilk sonuçlara göre, kısa süre önce aşırı sağcı Nigel Farage’ın liderliğinde kurulan Brexit Partisi yüzde 30,6 oranında oy alırken, bu partiyi, yüzde 21 ile Liberal Demokratlar 2. sıradan takip etti.

Ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin yüzde 15,5 ile üçüncü, Yeşiller’in yüzde 21,1 ile dördüncü sırada olduğu seçimlerde, iktidardaki Muhafazakar Parti yüzde 8,6 ile ancak beşinci sırada kendine yer buldu.

Brexit’i gerçekleştiremeyen ve liderlik sorunu yaşayan Muhafazakar Parti’nin, 2014’teki AP seçimlerine göre oy kaybı yüzde 14’ü geçiyor.

İngiltere’nin AB’den ayrılması halinde, bu ülkeye ait olan 73 sandalye; Fransa, İtalya ve İspanya’nın da aralarında bulunduğu 14 ülke arasında dağıtılacak.?

Brexit’in gerçekleşmesi durumunda İngiltere’nin seçimlere katılmasına gerek kalmayacaktı.

İngiltere, 29 Mart’ta gerçekleşmesi gereken Brexit’i, parlamentodan anlaşmaya onay çıkmadığı için önce 12 Nisan’a daha sonra da 31 Ekim’e ertelemek zorunda kalmıştı. Bu durumun seçim sonuçlarına etki etmesi bekleniyordu.

Almanya’daki AP seçimlerinde kazanan Yeşiller Partisi oldu

Almanya’daki Avrupa Parlamentosu seçimlerinde kesin olmayan ilk sonuçlara göre Yeşiller Partisi yüzde 22 oy alarak birinci oldu.

Alman Birinci Televizyon Kanalı ARD’nin sandık çıkış anketine göre, Yeşiller oylarını bir önceki seçime göre yüzde 11,1 artırdı ve AP’de 22 sandalye elde etti. Böylelikle Yeşiller bir önceki seçimlere göre oylarını iki kat artırdı.

Başbakan Angela Merkel’in partisi olan Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) yüzde 21,9, Hristiyan Sosyal Birlik Partisi (CSU) ise yüzde 6 oy aldı. Buna göre, Birlik Partileri toplamda yüzde 27,9 oy kazandı. Birlik Partilerinin AP’deki sandalye sayısı toplam 28 oldu. CDU’nun 2014’teki seçimlere göre oy oranı yüzde 8 düştü.

AP seçimlerinde en fazla oy kaybeden parti ise Sosyal Demokrat Parti (SPD) oldu. SPD yüzde 15,6 oy alarak bir önceki seçimlere oranla yüzde 11,7 oy kaybetti. SPD bu sonuçla tarihindeki en kötü hezimeti yaşadı.

Hür Demokrat Parti (FDP) oylarını yüzde 2,1 oranında artışla yüzde 5,5’e çıkardı.

Muhalefetteki Sol Partinin (Die Linke) oy oranı yüzde 5,5 oldu.

AfD yükselişini sürdürüyor

Oylarını yüzde 3,4 artıran aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisi de yüzde 10,5 ile AP’de temsil edilmeye devam edecek.

AfD bu sonuçla 6 olan milletvekili sayısını 10’a çıkarabilecek güce ulaştı.

İlk sonuçlara göre, Almanya’da AP seçimlerine katılım oranı yüzde 59 olarak gerçekleşti. Ülkede 2014’te yapılan AP seçimlerine katılım yüzde 48’de kalmıştı.

AP seçimlerini İspanya ve Portekiz’de sosyalistler kazandı

AP’nin 751 parlamenterinden 54’üne sahip olan İspanya’daki resmi olmayan sonuçlara göre, Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) 18 parlamenter ile birinci sırada yer aldı. ABC ve El Diario gazetelerinde yayınlanan iki ayrı sandık başı seçim sonuçlarında benzer öngörülerin çıktığı görüldü.

Resmi olmayan sonuçlara göre, Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) 18 parlamenter ile birinci sırada yer aldı. ABC ve El Diario gazetelerinde yayınlanan iki ayrı sandık başı seçim sonuçlarında benzer öngörülerin çıktığı görüldü.

İspanya’da 28 Nisan’da yapılan genel seçimlerden birinci çıkan ancak tek başına iktidara gelecek çoğunluğu yakalayamayan PSOE, AP seçimlerinde de ülke siyasetinde birinci sıradaki yerini korudu.

Resmi olmayan sandık başı sonuçlarına göre PSOE 18, sağ görüşlü Halk Partisi 11-12, liberal sağ görüşlü Vatandaşlar 8-9, Podemos 7, aşırı sağ görüşlü Vox partisi 4-5, ayrılıkçı Katalan partiler Katalonya için Birlik (JxCAT) ve Katalonya Cumhuriyetçi Solu (ERC) da 4-5 parlamenter çıkardı.

Bu sonuçlara göre, Katalonya’da 1 Ekim 2017 tarihinde yapılan yasa dışı bağımsızlık referandumundan dolayı tutuklu yargılanan ve 26 Nisan’daki genel seçimde milletvekili seçilen ERC’nin liste başı adayı Oriol Junqueras ile Belçika’ya kaçan ve JxCAT’ın liste başı adayı olan eski Katalonya Özerk Hükümet Başkanı Carles Puigdemont’in AP parlamenteri seçildikleri belirtildi.

Portekiz’deki seçimler

Diğer yandan, AP’de 21 parlamenteri bulunan Portekiz’de de mevcut durumda azınlık hükümetiyle iktidarda olan Sosyalist Partinin (PS), resmi olmayan sandık başı sonuçlara göre oyların yüzde 30’undan fazlasını alarak birinci parti çıktığı bildirildi.

Fransa aşırı sağcılar önde

Fransa’da Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerini, resmi olmayan sonuçlara göre aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi (RN), iktidardaki Cumhuriyet Yürüyüşü Hareketini (LREM) yüzde 1,2 puan farkla geride bırakarak kazandı.

Ülke genelinde 34 listenin yarıştığı AP seçimlerini, Ipsos araştırma şirketinin resmi olmayan sandık başı sonuçlarına göre, RN yüzde 23,3 oyla kazandı.

Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un kurucusu olduğu iktidardaki LREM yüzde 22,1 oyla ikinci sırada yer aldı.

Yeşiller Partisi (EELV) yüzde 12,8 oy ile yüzde 8,3 oy alan merkez sağ Cumhuriyetçiler Partisini (LR) geçerek üçüncü sıraya yerleşti. EELV’nin, 2014 seçimlerindeki oy oranı yüzde 8,95 idi.

Seçimde merkez sol Sosyalist Parti (PS) ve aşırı solcu Boyun Eğmeyen Fransa Hareketi (LFI) yüzde 6,7 oy aldı. 

Belçika’da sağcılar damga vurdu

Belçika’da, genel ve bölgesel seçimlerle eş zamanlı gerçekleştirilen Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde Yeni Flaman İttifakı (N-VA) seçimin kazananı olurken, ırkçı Flaman Menfaati (VB) de oylarını önemli ölçüde artırarak 2’nciliği elde etti.

Resmi olmayan sonuçlara göre, federe yapılı Belçika’da Bart De Wever liderliğindeki N-VA’nın oyları 3,4 puan düştü, ancak parti birinci sıradaki yerini korudu.

Oyların yüzde 16,9’unu alan N-VA’yı, yüzde 12,5’lik oy oranıyla ırkçı VB takip etti. Göçmen karşıtı ve aşırı sağ politikalar izleyen VB, bir önceki seçime göre oylarını 3’e katladı.

VB’yi yüzde 9,2 ile Hristiyan Demokratlar (CD&V), yüzde 8,9 ile Flaman Liberaller (Open VLD), yüzde 8,5 ile Sosyalistler (PS), yüzde 8,2 ile Belçika İşçi Partisi (PTB&PVDA) ve yüzde 7,2 ile Liberaller (MR) takip etti.

Flaman ve Valon Yeşiller partileri ise (Ecolo&Groen) toplamda oyların yüzde 15’ini aldı.

Yunanistan erken seçime gidiyor

Yunanistan İçişleri Bakanlığı verilerine göre, sandıkların yüzde 35’i açıldı. Buna göre, önceki seçime göre ND yüzde 33,3’lük oy oranıyla seçimi önde götürüyor.

Hükümetteki SYRIZA ise rakibinin 9 puan gerisinde yüzde 23,9 oy oranına sahip. Bu sonuçlara göre, Avrupa Parlamentosunda ND’nin 7, SYRIZA’nın ise 6 sandalye kazanması bekleniyor.

Başbakan Aleksis Çipras, AP seçim sonuçlarından dolayı erken seçime gideceklerini açıkladı. 

Çekya’da iktidardaki ANO kazandı

Çekya’da Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerini resmi olmayan sonuçlara göre, iktidardaki Gayrimemnun Vatandaşlar Hareketi (ANO) kazandı.

Çekya İstatistik Kurumunun paylaştığı sonuçlara göre, Başbakan Andrej Babiş’in başında bulunduğu ANO, oyların yüzde 21’ini alarak birinci parti oldu.

Yüzde 5 seçim barajının uygulandığı ülkede, Sivil Demokrat Parti (ODS) yüzde 14, Çekya Korsan Partisi yüzde 14, TOP 09 Partisi ve Bağımsız Şehirliler Partisi’nin (STAN) oluşturduğu koalisyon ise yüzde 11 oranında oy aldı.

Özgürlük ve Doğrudan Demokrasi Partisi (SPD) yüzde 9, Hristiyan Demokratlar Birliği (KDU-CSL) yüzde 7, Komünist Parti ise yüzde 6 oy topladı.

AP’ye 21 milletvekili gönderme hakkı bulunan Çekya’da bu sonuçlara göre, ANO 6, ODS 4, Çekya Korsan Partisi 3, TOP 09 ve Bağımsız Şehirliler Partisi (STAN) koalisyonu 3, SPD 2, KDU-CSL 2 ve KSCM ise 1 sandalye kazandı.

Çekya’da, 2014 yılındaki AP seçimlerine katılım oranı yüzde 18 iken bu seçimlerde katılım yüzde 28 oldu.

İsveç’te göçmen karşıtlığı kazandı

İsveç’te Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerini, hükümetin en büyük ortağı Sosyal Demokrat Parti kazanırken, göçmen karşıtlığı ile bilinen İsveç Demokratlar Partisi ise oyunu en çok artıran parti oldu.

İsveç devlet televizyonu SVT’nin çıkış anketine göre, hükümet ortaklarından Sosyal Demokrat Parti, yüzde 23,7 ile birinci parti oldu.

Ana muhalefetteki Moderat Parti (Muhafazakar Parti) 2014’teki AP seçimlerine göre oyunu yüzde 3,2 artırarak yüzde 16,7 oranında oy aldı.

Göçmen karşıtlığı ile bilinen İsveç Demokratlar Partisi yüzde 15,6 oranında oy alırken, oyun en çok artıran parti oldu. Üçüncü sırada yer alan parti, 2014 seçimlerinde yüzde 9,8 olan oy oranını yüzde 5,8 artırdı.

En çok oy kaybeden partiler ise Liberal Parti ile Yeşiller ve Çevre Partisi oldu. Liberal Parti yüzde 5,8 oy kaybederken, Yeşillerin kaybı da yüzde 3,8 oldu.

İsveç’in AP’de 21 parlamenter ile temsil hakkı bulunuyor. 

Slovakya ittifak yüzde 20,11 oy aldı

Slovakya Devlet Seçim Komisyonu tarafından yapılan açıklamada, İlerici Slovakya Partisi ve Birlikte ittifakının, oyların yüzde 20,11’ini alarak seçimleri kazandığı duyuruldu.

Açıklamaya göre, iktidarda bulunan Yön-Sosyal Demokrat Partisi (SMER), yüzde 15 oy oranıyla ikinci parti olurken, Bizim Slovakyamız (LSNS) yüzde 12 ile üçüncü, Hristiyan Demokratlar Hareketi (KDH) ise yüzde 9 ile dördüncü oldu.

Ayrıca Özgürlük ve Dayanışma (SaS) yüzde 9 ile beşinci, Basit İnsanlar ve Bağımsız Kişiler (OLaNO) ise yüzde 5 ile altıncı sırayı aldı.

AP’ye 14 milletvekili gönderme hakkı bulunan Slovakya’da bu sonuçlara göre, PS ve Spolu koalisyonu 4, SMER 3, LSNS 2, KDH 2, SaS 2 ve son olarak OLaNO 1 milletvekili çıkarttı.

Slovakya’da 2014 yılındaki AP seçimlerine katılım oranı yüzde 13 iken bu seçimlerde katılım yüzde 22,74 oldu.

Hollanda’da İslam karşıtı Özgürlük Partisi 4 koltuk kaybetti

Hollanda’da Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerini, resmi olmayan sonuçlara göre 6 üye çıkaran, AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Frans Timmermans liderliğindeki İşçi Partisi (PvdA) kazandı, Geert Wilders liderliğindeki İslam ve yabancı karşıtı aşırı sağcı Özgürlük Partisi (PVV) ise 4 koltuğunu da kaybetti.

Ülkede 23 Mayıs’ta yaklaşık 13 milyon seçmenin bulunduğu 16 partiden toplam 308 adayın, 26 sandalye için yarıştığı ve 6 Türk kökenli adayın da yer aldığı seçimlere katılım oranı, 2014 seçimlerindeki yüzde 37,3’ü geçerek yüzde 41,8 oldu.

Sandıkların yüzde 98’inin sayıldığı AP seçimlerini resmi olmayan sonuçlara göre, AP Türkiye Raportörü Kati Piri’nin 4. sıradan aday olduğu, AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Timmermans liderliğinde 6 parlamento üyesi çıkaran PvdA kazandı.

PvdA, 6 sandalye ile ilk sırada yer alırken Başbakan Mark Rutte liderliğindeki Özgürlük ve Demokrasi İçin Halk Partisi (VVD) 4 üye çıkarmayı başardı.

2014 seçiminde 4 sandalye kazanan aşırı sağcı Geert Wilders’in liderliğindeki PVV ise bu kez parlamentoya üye gönderemeyerek en büyük kaybı yaşayan parti oldu.

Ülkede mart ayındaki eyalet seçimlerinde en çok oyu alan aşırı sağcı Demokrasi için Forum Partisi (FvD) 3 sandalye elde etmeyi başardı.

Yeşil Sol Partisinin (GL) 3 sandalye kazandığı seçimde hükümet ortakları “Demokratlar 66” 2 sandalye, Hristiyan Demokrat Parti (CDA) 4 sandalye kazandı.

Diğer hükümet ortağı Hristiyan Birlik Partisi, seçime birlikte girdiği Reformcu Devlet Partisi (SGP) ile 2, Hayvanları Koruma Partisi (PvdD) ve 50 Partisi de birer sandalye elde etti.

Sosyalist Parti (SP) ise 2014 yılında elde ettiği 2 sandalyeyi de kaybetti.

Hollanda’da üyelerinin çoğunluğunu Türk ve göçmenlerin oluşturduğu 2015’te kurulan Denk Partisi ise ilk defa katıldığı AP seçimlerinde parlamentoya üye gönderemedi.

Kaynak: AA