İnternetin ve cep telefonu hatlarının kesik olduğu Cammu Keşmir’de tek tük yerel gazete yayın hayatını sürdürürken, ulusal ve uluslararası basında çalışan gazeteciler, Srinagar’da kablosuz erişimin olmadığı ancak internetin bulunduğu hükümete bağlı medya merkezine bel bağlamak zorunda kalıyor.

Keşmir Basın Kulübü’nün Genel Sekreteri İşfak Tantri, yaptığı açıklamada, Cammu Keşmir’de mevcut koşullar altında haber yapmanın zorluklarını anlatarak, “Haberleşmenin abluka altına alınması, doğrusunu söylemek gerekirse yerinde haberciliği olumsuz etkiledi. İnternet ve telefonların yokluğunda gazeteciler, bilgiyi çapraz kontrolde ve doğrulamakta zorlanıyor. Enformasyon blokajı, Keşmir’den dışarı haberlerin çıkmasını engelleme amacı taşıyor görünüyor.” diye konuştu.

Bağımsız gazeteci Safvat Zargar da iletişim ablukasında en önemli kaybın haber toplamak olduğunu ifade ederek “Blokaj, yazılı ve çevirim içi medya kuruluşlarını temsil eden gazetecileri sakat bıraktı. Televizyon muhabirlerini de vursa da onlar dışarıdaki yayın araçları vasıtasıyla iletişime geçmeyi başarıyorlar, ofisleriyle bağlantı kurabiliyorlar. İlk ve en büyük kayıp haber toplamak, gazetecilerin bilgi için hükümete ve kaynaklarına erişme kabiliyetinin olmaması.” dedi.

Çok okunan Indian Express gazetesinin temsilcisi Başaarat Mesud, 15 yıllık meslek hayatında şu andaki kadar zor koşullarla hiç karşılaşmadığını vurgulayarak kısıtlamaları “eşi benzeri görülmemiş” sözleriyle nitelendirdi. Mesud, “Haberlerimizi göndermek meşakkatli bir iş haline geldi.” yorumunu yaptı.

Yerel basın devre dışı bırakıldı

Cammu Keşmir’de yerel basının durumunun ise çok daha zor olduğu ifade ediliyor.

Kısıtlamalar nedeniyle Srinagar’da 180 kadar İngilizce ve Urduca gazeteden sadece beşi yayın yapabiliyor.

Urduca yayın yapan bir gazetenin adının açıklanmasını istemeyen editörü, sayfa sayısını yarıya düşürdüklerini çünkü günde 16 sayfayı dolduracak içeriğe sahip olmadıklarını kaydetti.

Merkezleri Keşmir’de bulunan iki gazeteci kuruluşundan yapılan açıklamada da “Gazeteciler tam baskı çıkaramıyor, bilgiye günlük erişemiyor, özgürce hareket edemiyor, dahası felce uğratan bu atmosferi sorgulamaya bile korkuyor. ” ifadesi kullanıldı.

Birçok gazetecinin blokajı kırarak ofisleriyle bağlantıya geçmek için yaratıcılığını konuşturduğu, havaalanına giderek Yeni Delhi’ye yolculuk edecekleri bulduğu ve bu kişilere ofislerine teslim edilmek üzere flaş bellekler verdiği belirtildi.

Yabancı bir kuruluş için çalışan foto muhabiri Faruk Han, 5 Ağustos’u izleyen günlerde bir taşıyıcı bulduğunu ve çektiği fotoğrafları flaş belleklerle gönderdiğini söyledi.

Bir diğer foto muhabiri Şuhayb Mesudi, 2016’da da benzer kısıtlamaların uygulandığını ancak o zaman bürolarından fotoğraf ve haber yollayabildiklerini ifade ederek “Bu sefer ilk kez sabit hatlar da kesildi. Ofislerimizden internete bağlanamıyoruz.” dedi.

“Tel Örgünün Arkasındaki Haberler”

Cammu Keşmir’de basının karşı karşıya olduğu sorunların ele alındığı “Tel Örgünün Arkasındaki Haberler” başlıklı raporda da haberleşme ablukasının ve internet yasağının tüm vatandaşlar için insanlık dışı ve tasavvur edilemez sorunlara yol açmanın yanı sıra medyayı durma noktasına getirdiğine işaret edildi.

Keşmir Basın Kulübünden yapılan açıklamada da “devam eden haberleşme blokajından” duyulan endişe dile getirildi. Açıklamada kısıtlamaların getirildiği günden bu yana yetkililerle blokajın kaldırılması yönünde yapılan görüşmelerin sonuç vermediği vurgulandı.

Cammu Keşmir’in özel statüsünün kaldırılması

Hindistan, anayasanın yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir’e ayrıcalık tanıyan 370’inci maddesini 5 Ağustos’ta iptal ederek, bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırmış, Cammu Keşmir’i iki birlik toprağına ayırmıştı.

İngiltere’den bağımsızlığın kazanıldığı 1947’den bu yana Cammu Keşmir, kendi yasalarını çıkarabilen ayrıcalıklı konumdaydı. Bu özel statü, yabancıların bölgeye yerleşmesine ve mülk edinmesine izin vermeyen vatandaşlık yasasını da içeriyordu.