ABD ve İngiltere’nin, Hong Kong’daki protestolar nedeniyle son aylarda Çin ile artan karşılıklı tepki dolu açıklamaları ve Pekin yönetiminin, “Hong Kong artık İngiliz sömürgesi değildir” tepkisiyle gösteriler, uluslararası siyasette kendine yer buldu.

Hafta sonu, Sivil İnsan Hakları Cephesi’nin açıklamasına göre, bölgede 1,7 milyon insanın katıldığı protestolar gündem olurken, suçluların Çin’e iadesi tasarısına karşı düzenlenen protestolar, son aylarda kentin kuzeyindeki Tai Po semtinde filmlerden animelere, siyasetten mobil oyun kahramanlarına kadar pek çok alana gönderme içeren çıkartmalar, anime çizimleri ve karikatürlerle anlatılıyor.

Çekya’nın başkenti Prag’da 80’li yıllarda grafitiler çizilerek gösterilen John Lennon Duvarı’ndan esinlenerek oluşturulan “Lennon Duvarları”, küçük büyük birçok alanda protestoları anlatmak için kullanılıyor. Hong Kong’da, “Tai Po Market” adlı metro durağında bu duvarlar tünele dönüşmüş durumda.

Hong Kong’un kuzeybatı tarafında bulunan ve metro ağının Tai Po Market durağı çıkışındaki tünellerde, protestocuların talepleri, tepkileri ve benimsedikleri hükümet karşıtı tutumlarını yansıtan çıkartmalar, afişler, anime çizimleriyle dolmuş durumda.

Lennon Tüneli’nde, ABD’li film yapımcısı Marvel’in süper kahramanları, Japon anime karakterleri, oyunseverlerin beğenisini kazanan Pubg karakterlerinin ağzından hükümete mesajlar verildiği görülüyor.

Lennon Tüneli, duyuru için de kullanılıyor

Bölgede, hazirandan bu yana büyük çaplı katılımlarla devam eden protesto gösterilerine yönelik yer ve tarihlerle, gösterilere protestocuların gözünden bakan çıkartma ve afişlerin duvarlara ve yerlere yapıştırıldığı görülürken, gelecek tarihli yeni gösterilerin ilanı da Lennon Tüneli’nden yapılıyor.

Protestoları destekleyenler olduğu gibi, karşı çıkanların da bulunduğu bölgede, Lennon Tüneli’ne yapıştırılan yüzlerce çıkartma, afiş ve benzeri materyalleri “çöp” olarak niteleyen kent sakinleri de dikkati çekiyor.

Diğer yandan bazı kent sakinleri, söz konusu alanın suçluların Çin’e iadesi tasarısı ve protestocuların taleplerine yönelik ifade özgürlüğü kapsamında olduğunu belirtiyor.

Lennon Tüneli, protestoların kentteki yansıması

Ticaret ve Yatırım Danışmanı Wayne Chan, Lennon Tüneli’ne ilişkin, “Hong Kong’da pek çok kişi düşüncesini ifade etmek istiyor. Bazıları da buraya yapıştırdıkları resim ve kağıtlarla, temmuz ve hazirandaki gösterilerin detayına ilişkin bilgi paylaşmak istiyor” ifadelerini kullandı.

İsmini vermek istemeyen bir kent sakini de Lennon Tüneli’ni, “Hong Kong’daki ifade özgürlüğü” şeklinde değerlendirirken, “Bu protestocuların sesi. Ne demek istediklerini, hükümetin ne yapmasını istediklerini söylüyorlar. Hepsi bu” dedi.

Hafta sonu on binlerce kişinin katıldığı gösterilerin, hükümete göstericilerin ne istediklerini açık şekilde anlattığını kaydeden kent sakini, “ABD’nin Çin’e yapacağı baskıyla, yerel hükümet ve göstericiler arasında bir diyalog zemini oluşabileceği” görüşünü paylaştı.

Metro durakları, köprü altları, üst geçitler ve hükümet binalarının demir korkulukları gibi neredeyse her yerde rastlanan bu duvarlarda “Demokrasine sahip çık”, “İade yasasını geri çek”, “Özgür Hong Kong” ve “Bugün gösteriye katılmak için sokağa çıkmazsan, yarın sokağa çıkamazsın” gibi mesajların yoğun olduğu görülüyor.

Hong Kong’da tepki gören “iade yasası”

Hong Kong’da hüküm giyen veya haklarında suç isnadı bulunan kişilerin Çin’e, Makao Özel İdare Bölgesi’ne ve Tayvan’a iadesini kolaylaştıran yasa tasarısı, 3 Nisan’da parlamentoya sunulmuştu.

Düzenlemeler, suçluların ana kara Çin, Çin’in Makao Özel İdari Bölgesi ve Tayvan’a iadesini kolaylaştırmayı öngörüyor.

Tasarı, Çin, Tayvan ve Makao’daki yetkililerin “cinayet” ve “tecavüz” gibi suçlarla yargılanan şüpheliler için iade başvurusu yapmasına izin verilmesini, son kararın ise özel yetkili mahkemelerce alınmasını öngörüyor.

Hükümet, “sadece hapis cezası en az 7 yıl olan mahkumların iade edilmesi” gibi bazı tavizlerle kamuoyundaki tepkileri azaltma yoluna gidiyor.

Tasarı, politik suçları kapsam dışında tutuyor ancak muhalifler, yasanın çıkması halinde, bunun Çin’in Hong Kong’daki siyasi muhalifleri hedef almasıyla sonuçlanacağından endişe ediyor.

Tasarının ortaya çıkışı

Tasarı, geçen yıl 19 yaşındaki Hong Konglunun, 20 yaşındaki hamile kız arkadaşını Tayvan’da tatilde bulunduğu sırada öldürdüğü iddiaları sonrası gündeme gelmişti.

Zanlının, cinayetin ardından Tayvan’dan kaçarak geçen yıl Hong Kong’a döndüğü ortaya çıkmıştı.

Tayvan makamları, zanlının Tayvan’a iade edilmesi talebinde bulunmuş ancak Hong Kong yönetimi, taraflar arasında bir iade anlaşması olmadığı gerekçesiyle bu talebi geri çevirmişti.

Kaynak: AA