Dünya ısınıyor. İklimler değişiyor. Küresel ısınmanın etkileri her geçen yıl daha da fazla artıyor. Yaşanan afetlere yenileri ekleniyor. Hava, İklim ve Afet Yıllık Değerlendirme Raporu’na ( Weather, Climate & Catastrophe Insight:2018 Annual Report) göre, 2018’de iklim değişikliğine bağlı afetlerin neden olduğu toplam hasar 225 milyar doları buldu. Dünya Meteoroloji Örgütü verilerine göre ise iklim değişikliği sebebiyle doğal afetlerden aynı yıl 62 milyon kişi etkilendi.

Türkiye de iklim değişikliğinden nasibini alıyor. Meteorolojik sebeplerle gerçekleşen doğal afetlerin sayısı ülkemizde giderek artıyor.

İklim değişikliği afetlere sebep oluyor

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün verileri, iklim değişikliğinin etkilerini bütün açıklığıyla ortaya koyuyor. Türkiye’de meteorolojik afetlerde ilk sırayı şiddetli yağış ve sel alıyor. Ardından fırtına ve dolu geliyor. Bu afetlerin en çok görüldüğü illerde ise başı Antalya, Balıkesir, Kahramanmaraş, Mersin, Ordu ve Şanlıurfa çekiyor. 

Antalya’da hortum ve fırtına sebebiyle seralar ile açık alandaki turunçgiller büyük zarar gördü. Mersin, İzmir ve Hatay’da su baskınları tarlaları etkiledi. Malatya’da don sebebiyle kayısı rekoltesi düştü. Don aynı şekilde Manisa, Adana ve Mersin’de de çiftçilere büyük zarar verdi. Liste böylece uzayıp gidiyor. Artan bu afetler karşısında tarım ve hayvancılıkla uğraşanlar ise çareyi, sigorta yaptırmakta buluyor. 

Sigortaya talep artıyor 

Sigorta Acenteleri Derneği Başkanı Reşit Çakas, küresel ısınmanın yaratığı iklim değişikliğinin sigortaya talebi artırdığını belirtiyor. Çakas, “Özellikle seraların olduğu, meyve sebze üretilen bölgelerde tarım sigortalarına olan talep ile besiciliğin olduğu yerlerde hayvan hayat sigortalarına olan talep arttı” diyor. 

Çakas, sigortaya olan talebin sadece tarım ve hayvancılığın yoğun olduğu bölgelerle sınırlı olmadığını da vurguluyor:

“Son zamanlarda sellerin olması ya da bazı bölgelerde toprak kaymalarının oluşu konut ve iş yeri sigortalarına ilgiyi artırdı.”

Küresel ısınmanın etkileri geniş bir yelpazede değerlendirilebilir. Orman yangınları küresel ısınmaya bağlanabildiği gibi çeşitli sağlık sorunları da yine iklim değişikliği ile ilişkilendiriliyor.

“İklim değişikliği ya da sıcaklığın artmasıyla birçok şey değişiyor. Maalesef insan sağlığını da olumsuz yönde etkiliyor. Bu insanların ister istemez sağlık sigortasına olan talebini ve görüşünü değiştiriyor.”

Tarım ve hayvancılıkta sigorta şart

İşin bir başka boyutu var ki, tarım ve hayvancılıkla uğraşanları yakından ilgilendiriyor. Türkiye, AB’nin birinci, dünyanın ise yedinci büyük tarımsal ekonomisine sahip. 30’dan fazla ürünün yetiştirilmesinde dünyada ilk beş ülke içinde yer alıyor. Bin 700 farklı tarımsal ürünü, 199 ülkeye ihraç ediyor. Yaşanan doğal afetlerin artması, bu büyük ekonomiyi oluşturan üreticileri de doğrudan etkiliyor. 

Çakas, tarım sigortalarının bir zamanlar yaygın bir sigorta türü olmadığını söylüyor ve “Tarım sigortası son zamanlarda ihtiyaç haline geldi ve doğal olarak talep arttı. Ciddi artışlar var” şeklinde konuşuyor. 

Konuyla ilgili olarak TARSİM’den (Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi A.Ş.) yapılan açıklamada ise, üreticilerin yarınlarını güvenle karşılayabilmeleri, üretimlerini huzurla ve kesintisiz şekilde sürdürebilmeleri için tarım sigortalarını yaptırmalarının büyük önem taşıdığı vurgulanıyor. 

En fazla “Bitkisel Ürün Sigortası” tercih ediliyor 

Türkiye’nin her bölgesinden tarım sigortasına büyük ilgi var. Ancak Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ illerini kapsayan Trakya, sigortalılığın en yüksek olduğu bölge. Trakya’yı, İç Anadolu ve Ege takip ediyor. TARSİM, üreticilere 7 farklı sigorta branşında hizmet sunuyor. Bunların başını “Bitkisel Ürün Sigortası” çekiyor. En çok poliçesi olan ürünler ise buğday, ayçiçeği, fındık, kayısı, arpa ve üzüm şeklinde sıralanıyor. 

Devlet destekli bir sistem olan TARSİM, kar amacı taşımıyor. Öyle ki teminatların yıllar itibarıyla genişlemesiyle devletin üreticilere verdiği prim desteği oranı da artıyor. Ancak tarım sigortası yapmanın bazı şartları bulunuyor. Buna göre sistemde yer alan ve poliçe düzenlemeye yetkili 24 sigorta şirketinin acenteleri aracılığıyla “Devlet Destekli Tarım Sigortası” poliçesi düzenleniyor. Bunun için öncelikle üreticilerin, Tarım ve Orman Bakanlığının ilgili sistemlerine kayıtlı olması şart. 

Kurgu: Cihan Karaahmetoğlu