Faaliyete geçtiğinde yıllık ortalama 4 milyar 120 milyon kilovatsaat enerji üretecek ve binlerce vatandaşa istihdam imkanı sağlayacak Ilısu Barajı’nda kısa bir süre sonra su tutulmaya başlanacak. Ana gövdesi Mardin-Şırnak il sınırında bulunan baraj, uzunluk ve gövde yapısı itibarıyla dünyada ilk sırada yer alıyor.

Barajın gövdesindeki tüm işlemler tamamlanırken, bir kısmı su altında kalacak olan Batman’ın Hasankeyf ilçesindeki çalışmalarda ise sona yaklaşıldı. Antik kent Hasankeyf’te yeni bir yaşam alanı oluşturuldu. Tarihi eserlerin su altında kalmaması için büyük bir taşınma işlemi gerçekleşti.

Taşınma için dünyanın en ileri teknolojisi kullanıldı

Taşınan ilk eser bin 100 ton ağırlığındaki Zeynel Bey Türbesi oldu. Taşınma için dünyanın en ileri teknolojisi kullanıldı. Tarihi türbe, 12 Mayıs 2017’de Türkiye’de ilk kez uygulanan “raylı sistemle” yeni yerine götürüldü.

Yer değiştiren bir diğer eser de 650 yıllık Artuklu Hamamı oldu. Tarihî hamam 6 Ağustos 2018’de, 7 saatlik çalışmayla yeni kültürel parktaki alana nakledildi. Böylece bir eser daha sular altında kalmaktan kurtarıldı.

İmam Abdullah Zaviyesi, Orta Kapı, Kızlar Camii taşınan diğer eserlerden.

Bazı eserler parça parça yeni Hasankeyf’teki yerini aldı

Bazı eserler bütün olarak bazı eserler de parça parça yeni Hasankeyf’teki yerini aldı. Süleyman Han Cami’sinin minaresi yıkılma tehlikesine karşı, taşları sökülüp Arkeopark alanında yeniden birleştirildi.

Aynı avludaki Koç Cami ve Süleyman Han Cami’lerinin alçı süslemeleri Hasankeyf Müze Müdürlüğüne taşındı. Geri kalan kısımlar, taşınamadığından koruma altına alındı. Bahçedeki taş kapı ve çeşme de parka taşındı. Süleyman Han Cami ve Koç Cami’lerinin örnekleri inşa edilecek.  Son olarak Er-Rızık Camii ve minaresi de Arkeopark’a nakledilecek.

“Toplam çalıştığımız eser sayısı 10”

Hasankeyf’te toplam çalıştıkları eser sayısının 10 olduğunu dile getiren DSİ 16. Bölge Müdürü Ali Naci Kösalı, eserlerden 6 tanesinin bütüncül olarak taşındığını belirterek, “Bunların yanında Süleyman Han ve Koç Camii’nin minaresinin alçı süslemelerini parça parça getiriyoruz. Yamaç külliyesini yerinde koruyoruz. Onu da tamamladık. Bir de Baldaken türbelerini yapıyoruz.” dedi.

Tarihi eserlerin bir kısmı da yerinde korundu. Küçük Saray, Büyük Saray, Ulu Camii, Osmanlı Medresesi korunan tarihi eserlerden.

4 vadide dolgu çalışmaları devam ediyor. Amaç antik kentin oturduğu kayalık bölgenin, baraj gölünden olumsuz etkilenmemesi.

Yeni bir şehir kuruldu

Evleri baraj suyu altında kalacaklar için de, yeni bir şehir kuruldu. Şehre, 154 işyeri, 757 konut ve 118 lojman ve örnek konut inşa edildi.

Taşınma işlemi tamamlandığında, Hasankeyf sakinleri yeni ve modern evlerinde hayatlarını sürdürecekler.

Diğer taraftan ise taşınan ve koruma altına alınan eserler ile bir tarih yok olmaktan kurtulmuş olacak.

Haber: Merve Şahin

Kamera: Ahmet Uğur Baş