2018 yılında ABD ile Çin arasında başlayan ticaret savaşı, hem iki ülkenin ekonomisine hem de uluslararası piyasaya zarar verdi. Ancak bu savaş dahi teknoloji firmalarındaki büyümeyi durduramadı.

Dünyanın en değerli şirketleri sıralamasında ilk 5’te teknoloji firmaları var. Yani dünya ekonomisine artık teknoloji şirketleri yön veriyor.

Çin’e karşı ticaret savaşını başlatan ABD’nin hedefinin bir anda ülkenin telekom devi Huawei’e kayması da teknoloji şirketlerinin öneminin ülke politikalarındaki rolünü ortaya koydu.

Zira bazı teknoloji markalarının piyasa değeri, bulundukları ülkelerin askeri savunma bütçelerini, hatta bazı ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hasılasını (GSYH) dahi geçti. 

Apple’ın piyasa değeri savunma bütçesini geçti

Örneğin Apple, sadece dünyanın en değerleri markalarından daha büyük bir piyasa değerine sahip değil. ABD’nin savunma bütçesinden hatta Kuzey Afrika’nın 25 ülkesinin toplamının ya da Hollanda’nın GSYH’sinden daha büyük. 

Howmuch.net’te yer alan istatistiğe göre ABD Savunma Bakanlığının 2019 bütçesi 686 milyar dolar. Apple’ın piyasa değeri ise bütçenin 1,3 katı yani 886 milyar dolar.

Kuzey Afrika’daki 25 ülkenin toplam GSYH’si 839 milyar dolar. Hollanda’nın GSYH’si ise 831 milyar dolar. Yani Apple’ın marka değerinden daha az.

ABD’nin en önemli kurumlarından biri olan NASA dahi Apple’ın piyasa değerinin gerisinde kalıyor. NASA’nın bütçesi 451 milyar dolar.

Huawei satışlarının değeri askeri bütçeye yaklaştı

Aynı durum, Çin’in teknoloji devi Huawei için de geçerli. Yüzde 20 pazar payı ile Huawei, Çin’in en büyük akıllı telefonu satıcısı. Ülke ekonomisi için en değerli markaların başında geliyor. Forbes’a göre marka değeri 8 milyar dolar olan şirket, 5 yılda satışlarını 3 katına çıkarttı ve 109 milyar dolara ulaştı.

Pekin’in orduyu modernize etmek ve savunma harcamalarını artırmak için 2018’de ayırdığı bütçe ise 175 milyar dolar. Bu, ortalama bütçenin yüzde 7,5 artırılmış hali. 

Samsung’un değeri de askeri bütçenin üzerinde

Forbes listesinde 7. sırada bulunan Güney Kore’nin teknoloji devi Samsung’un piyasa değeri 53,1 milyar dolar. Ülkedeki savunma bütçesinin ise 2019 sonuna kadar 42 milyar dolara ulaşması bekleniyor.

Teknoloji firmalarının ülke ekonomilerine olan bu etkisi ve geleceği şekillendirmesi beklenen en kritik faktör oluşu, ülkelerin hegomonya mücadelelerindeki rolünü de etkiliyor.

Her ne kadar piyasa değeri sıralamasında üst sıralarda yer almasa da, Huawei dünyada telekomünikasyon sektörünü çok daha üst düzeye taşıyacak 5G teknolojisinde de küresel yarışın en ön sırasında yer alıyor.

5G altyapısıyla birlikte dünya çapında ses getirmesi beklenen şirkete karşı Trump yönetimi, Çin malı ekipman kullanılmasını yasaklamış ve gelişmeleri “ciddi bir ulusal güvenlik meselesi” olarak değerlendirmişti.

Kaynak: TRT Haber, Forbes, Howmuch.net, The Diplomat, China Military