Milli Sarayların onarımını yapan Milli Saraylar Tekstil Konservasyon ve Restorasyon Atölyesi, şimdi de 19. yüzyıla ait Japon gazete kupürlerini onarıyor.

Restorasyonu devam eden paravanın astar bölümünden çıkan 19. yüzyıla ait Japon gazete kupürleri, Osmanlı İmparatorluğu ile Japonya arasındaki yakın kültürel ilişkilere ve ortak geçmişe ışık tutuyor.

Milli Saraylar İdaresi Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Çapoğlu, Yıldız Sarayı’nda, restorasyonu devam eden ve Milli Saraylar Koleksiyonu’nda bulunan ve sanatsal bir zevkin ürünü olan Japon menşeli eserlerin, Osmanlı İmparatorluğu ile Japonya arasındaki yakın kültürel ilişkilere ve ortak geçmişe ışık tuttuğunu söyledi.

Japon eserlerine ayrılmış özel bir oda var 

Milli Saraylar envanterinde önemli miktarda Japon eseri bulunduğunu belirten Çapoğlu, Dolmabahçe Sarayı’nda sadece bu eserlere ayrılmış bir Japon Salonu olduğunu hatırlattı.

Japon Salonunda sergilenen en göz alıcı eserlerden birinin ise bir paravan olduğunu ifade eden Prof. Dr. Çapoğlu, şunları söyledi:

“Bu paravanın saraya geliş öyküsü, günümüzde restorasyon çalışmaları esnasında ortaya çıkan bulgular kadar dikkat çekici. 1887 yılında Avrupa seyahatine çıkan Prens Komatsu ile maiyetindeki heyet eylül ayında İstanbul’a geldi. Bu ziyaret Osmanlı-Japon ilişkileri açısından dönüm noktası oldu. Burada II. Abdülhamid’le görüşerek Japon İmparatoru Meiji tarafından gönderilen Japonların en şerefli nişanı Kikuka-Daijushô ve beraberinde getirdiği hediyeleri takdim etti. Bu ziyaret sırasında Prens Komatsu’nun II. Abdülhamid’e hediye ettiği eşyalardan biri de nakışlı bir paravandı. Paravan altı parça olup, her biri Japon işleme sanatı olan Nihon Shishu tekniğiyle farklı bezemelerde ipek üzerine işlenmişti. Her biri farklı hikayeler anlatan bu süslemeler, doğanın eşsiz güzelliklerinden alınan ilhamla Japon ustaları tarafından bezenmişti.”

“Restorasyon ekibini heyecanlandırdı”

Çapoğlu, Dolmabahçe Sarayı’nda uzun yıllardır sergilenen bu paravanın geçen ay restore edilmek üzere Milli Saraylar Tekstil Konservasyon ve Restorasyon Atölyesine getirildiğini ifade ederek, “Atölyedeki uzman restoratörler, analizleri esnasında ilginç detaylara rastladı. Paravanın iç astar bölümünde 1887 yılına ait gazete kupürleri bulundu” dedi.

Kupürlerin bulunuşunun restorasyon ekibini heyecanlandırdığını ifade eden Ahmet Çapoğlu, şunları söyledi:

“Bu gelişmenin ardından kupürler de koruma ve onarıma alındı. Yapılan analiz ve araştırmaların ardından edinilen bilgiye göre; bu gazete parçaları Kanji alfabesiyle yazılmıştı. Yani bazı kısımları Çince bazı kısımları Japonca olarak hazırlanmıştı. Gazete parçalarından en erken tarihlisi 1870’ten başlayarak 11 Mayıs 1887 ve onu takip eden günleri işaret ettiği görüldü. Yani bu paravanın Prens Komatsu İstanbul’a gelmeden dört ay önce yapıldığını söylemek mümkün.

22 parçadan oluşan ve Japonya gazetelerine ait olan bu kupürlerin çoğunda reklam ve ilanlar yer alsa da 1887’nin Japonya’sına ait önemli ipuçları veriyor. Gazete parçalarından birisinin bir edebiyat gazetesine ait olduğu görülüyor. Bu gazetede Japon şairlerin şiirlerinden kesitler yer alıyor. Kimisinde ise bazı eserlerin kaç cilt olduğundan bahsediyor. Gündelik olayların anlatıldığı gazete parçalarında ise Çin’deki Amerikan elçiliğinden, Japonlara yönelik matematik öğretiminden, bankalar ve mali işlerden, koruma aletleri, genel günlük haberler, Japon mimarlık tarihine ilişkin yazılar ve hayvanlardan bahsediliyor.”

Birkaç ay sonra bitecek restorasyon çalışmalarının ardından, kupürler yine orijinalindeki gibi paravanın astarına yerleştirilecek ve bir sanat eseri niteliği taşıyan paravan, Dolmabahçe Sarayı’nda ziyaretçiler için sergilenecek.