Ne tam bir robot ne de tam bir bilgisayar olan yumuşak robotikten protez yapımına kadar pek çok alanda gelecek vadediyor.
Bilim insanları ahtapotların merkezi bir beyni olmasına rağmen doğrudan buranın talimatlarına ihtiyaç duymadan kolların algılayıcılara dayalı “karar verebilmesi” yeteneğinden esinlendi.
Şu anda bu haberi okumanızı sağlayan bilgisayarınız ya da cep telefonunuz çalışmak için gerekli tüm mantıksal hesaplamaları merkezi işlem birimlerinde (CPU, işlemci) gerçekleştiriyor. Klavyede yazı yazarken ya da video oynatırken her bilgi öyle ya da böyle bu merkezi yapılardan geçmeli. Peki, bilgiyi bir işlemci ya da beyin gibi bir merkeze göndermeden işlemek mümkün olabilir mi?
ABD’deki Kuzey Carolina Eyalet Üniversitesi’nden (NC State University) bir grup araştırmacı merkezi bir beynin yanı sıra her sinir hücrelerinin 5’te üçü esnek kollarına yayılmış ahtapotlardan esinlenerek yeni bir materyal geliştirdi. Bu yapı merkezi bir işlemciye ihtiyaç duymadan algılayabiliyor, bilgiyi işleyebiliyor ve tepki veriyor.
MALZEME BİR ELLE YA DA İKİ ELLE DOKUNULMASINA GÖRE FARKLI RENKTE IŞIK YAYIYOR (KUZEY CAROLİNA EYALET ÜNİVERSİTESİ)
Ne tam bir robot ne de tam bir bilgisayar olan cihaz ikisinden de özellikler barındırıyor ve yumuşak robotikten protez yapımına kadar pek çok alanda gelecek vadediyor.
Üniversitenin kimyasal ve biyomoleküler mühendislik profesörlerinden ve makalenin ortak yazarlarından Michael Dickey şunları söyledi:
Biz buna ‘yumuşak dokunsal mantık’ ismini verdik ve merkezileştirilmiş, yarı iletken temelli bir mantık sistemi yerine sensörlerin girdi bilgisini aldigi bir dizi prototip geliştirdik. Bu onun materyal düzeyinde karar verme yeteneğini gösteriyor
Bizim yaklaşımımız ahtapotlardan ilham aldı, merkezi bir beyinleri var ancak diğer yandan kolları boyunca yayılmış önemli ölçüde sinirsel yapıları mevcut. Bu beynin doğrudan talimatlarına ihtiyaç duymadan kolların algılayıcılara dayalı ‘karar verebilmesi’ ihtimalini ortaya çıkarıyor.
Yumuşak dokunsal mantığın prototiplerinin merkezinde ortak bir yapı var: Farklı sıcaklıklarda renk değiştiren pigmentler, yumuşak ve esnek bir silikon yapıyla karıştırılmış. Pigment içeren silikon, oda sıcaklığında sıvı olan bir metalle doldurulmuş kanallara sahip ve pratikte yumuşak kablolu bir sinir sistemi ortaya çıkarıyor.
Silikona bakmak ya da silikonu esnetmek sıvı metalin yapısını bozarak elektrik direncini artırıyor ve üzerinden akım geçerken sıcaklığı yükselmeye başlıyor. Yüksek sıcaklık etrafındaki sıcaklığa duyarlı boyaların (pigmentlerin) renk değiştirmesine yol açıyor. Kısacası yapının bütünü dokunarak veya baskı uygulanarak ayarlanabiliyor.
Hakemli bilimsel yayın Nature Communications’da yer alan makaleye göre araştırmacılar aynı zamanda yumuşak dokunsal mantık prototipleri de geliştirdi: Dokunarak sıvı metal yapısını bozan etki, aynı zamanda materyalin renk değiştirmesine, motorları devreye sokmasına veya ışıkları açmasına neden olabiliyor. Silikona bir değil iki noktadan dokunulduğunda tepkisi değişiyor ve böylece dokunmaya tepki veren basit bir mantık sistemi ortaya çıkmış oluyor.
Bu basit prototiplerle fikrin çalışabildiğini gösterdiklerini belirten Dickey, karar verici yumuşak materyallerle neler inşa edilebileceğiyle ilgili yeni bir düşünme biçiminin kapısının aralandığını belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:
Katı bir merkezi işlemciye ihtiyaç duymadan karar verebilen pek çok canlı var. Bu yaklaşımı taklit ederek materyal temelli, tamamen yumuşak bir materyale dağıtılmış mantığın (mümkün olduğunu) gösterdik.
Araştırmacılar biyolojik sistemlerdeki gelişmiş algılayıcı ve mantık birimlerinden esinlenerek daha karmaşık esnek devreler geliştirmenin yollarını araştırmaya devam ediyor.
GAZETELER
09 Nisan 2024GÜNDEM
09 Nisan 2024SPOR
09 Nisan 2024GÜNDEM
09 Nisan 2024SPOR
09 Nisan 2024Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.