İstanbul’da Ayasofya ve Sultanahmet Camii’nin içinde bulunduğu Tarihi Yarımada’da yer alan Yerebatan Sarnıcı, kimi zaman Hollywood yapımı filmlere konu oluyor, kimi zamanda yüzlerce kişinin fotoğraf karelerini süslüyor.

Bizans imparatoru I. Jüstinyen tarafından 542’de yaptırılan sarnıç, daha önce aynı yerde bir Bazilika bulunduğundan “Bazilika Sarnıcı” olarak da biliniyor.

Suyun içinden yükselen ve sayısız gibi görülen mermer sütunlar sebebiyle görkemli mekan, halk arasında “Yerebatan Sarayı” olarak tanınıyor.

Sarnıç, 9 bin 800 metrekarelik alanda 100 bin ton su depolama kapasitesiyle dikkat çekiyor.

Bizans döneminde imparatorların ikamet ettiği büyük sarayın ve bölgedeki diğer sakinlerin su ihtiyacını karşılayan sarnıç, İstanbul’un 1453’teki fethinin ardından bir müddet daha kullanılarak,  Topkapı Sarayı’nın bahçelerine sarnıçtan su verilmesi mümkün hale geldi.

Yerebatan Sarnıcı’nda 336 mermer sütun yer alıyor

Sarnıçta yer alan her biri 9 metre yüksekliğinde, birbirine 4.80 metre uzaklığındaki 336 mermer sütunun başlıkları yer yer farklı özellikler taşıyor. Köşeli veya yivli biçimde olan birkaçı hariç büyük çoğunluğu silindir biçiminde olan sütunların büyük bir kısmı tek, bir kısmı ise iki parçadan oluşuyor.

Tuğladan örülmüş 4.80 metre kalınlığında duvarların yanı sıra tuğla döşeli zemine sahip sarnıçta kullanılan kalın Horasan harcı, sarnıcın su geçirmez hale gelmesini sağlıyor.

Osmanlı Devleti sırasında iki kez onarıma uğrayan sarnıç, 1987’de İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından temizlenip bir gezi platformu yapılmasının ardından ziyarete açıldı.

En son 1994’te büyük bir temizlik ve bakımdan geçen sarnıç, ziyarete kapatılmadan kapsamlı bir restorasyon çalışmasından geçiyor.

Medusa Başı

Roma Dönemi heykel sanatının dikkat çeken örneklerinden olan iki Medusa başı, sarnıcın kuzeybatı köşesindeki iki sütunun altında kaide olarak yer alıyor.

Yunan mitolojisinin en ünlü karakterlerinden biri olan yılan saçlı Medusa’nın, bir efsaneye göre kendisine bakanları taşa çevirme gücüne sahip Gorgon canavarlarından biri olduğuna inanılıyor.

Bizans’ta kılıç kabzalarına da işlendiği görülen Medusa tasvirinin, sütun kaidelerine ters olarak yerleştirilmesi dikkat çekiyor.

Medusa heykelleri, sütunları ve Gözyaşı Taşı ile her geçen gün daha fazla ziyaretçinin uğrak noktası olan Yerebatan Sarnıcı, her gün 9.00 – 18.30 saatleri arasında görülebiliyor.

Kaynak: AA