Türk bilim insanları Prof. Dr. Orhan Derman ile Prof. Dr. Nuray Kanbur, “Adolesan Sağlığı Doktora Programı” ile dünyada bir ilke imza atarak, “Society of Adolescent Health and Medicine (SAHM)” tarafından “Kuzey Yarımküre Ödülü”ne layık görüldü. Prof. Dr. Nuray Kanbur, derneğin uluslararası kolu olan International Chapter başkanlığına da seçilerek, tarihte başkanlığın emanet edildiği ilk Türk oldu.

Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı Hastalıkları Ergen Sağlığı Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Derman, Dünya Sağlık Örgütü’nce (DSÖ) 10-18 yaş aralığının adolesan, 15-24 yaş aralığının ise gençlik dönemi olarak kabul edildiğini anımsattı.

Adolesan hekimlerinin, hem ergenlik hem gençlik döneminde yaşanan fiziksel ve ruhsal sorunları incelediğini belirten Derman, bu süreçte en fazla iletişim bozukluklarıyla karşılaşıldığını söyledi. Derman, bu yaşlarda uyum problemleri, boy-kilo sorunları, yeme bozuklukları, internet, televizyon ve sosyal medya bağımlılığı, sigara ve alkol kullanımı, akne, cinsel kimliğini ortaya koyma problemleri ve şiddet eğilimi ile karşılaşılabildiğini dile getirdi.

Bu nedenle sağlıklı bir yetişkin olabilmek için adolesan döneminin sağlıklı geçirilmesinin çok önemli olduğunu vurgulayan Derman, bu kapsamda adolesanlara danışmanlık hizmeti verecek hekim sayısının yetersiz olduğunu söyledi.

Derman, “Bu bilim dalı mutlaka uzmanlık alanı olmalı. Türkiye’de adolesan sağlığına yönelik yan dal uzmanlığı yok. Biz ilk kez, Hacettepe Üniversitesi bünyesinde o dönem Adolesan Bölüm Başkanı olan Tezer Kutluk ile birlikte ‘Adolesan Doktora Programı’nı oluşturduk. 2004 yılından bu yana dünyada da tek örnek olan bu program, Hacettepe Tıp Fakültesi bünyesinde verilmeye başlandı. Bugüne kadar 3 mezun verdik, 8 doktora öğrencimiz var. Adolesan çağındakiler, Türkiye’de tek olan doktora programını tamamlayan hekimlere emanet olacak. Türkiye adına adolesanlarla ilgili yaptığımız çalışmalardan ötürü de takdir ödülü kazandık. Ülkem adına büyük gurur duyuyorum.” diye konuştu.

Uluslararası cemiyetin başkanlığı Türkiye’ye emanet

HÜ Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Ergen Sağlığı Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nuray Kanbur da 20 yıldır bu alanda çalıştığını belirterek, 2004 yılından bu yana uzman pediatristlere ergen sağlığı doktorası kapsamında eğitim verdiklerini söyledi.

Bu alanda Prof. Dr. Orhan Derman ile önemli bilimsel çalışmalara imza attıklarını belirten Kanbur, Türkiye’de bu çerçevede yapılan çalışmalarda ilk olmanın gururunu yaşadıklarını ifade etti.

Kanbur, bu ödülün ergen sağlığı alanındaki uluslararası en büyük ödül olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Ergen sağlığında dünyadaki en büyük kuruluş, Amerika kaynaklı Society of Adolescent Health and Medicine (SAHM) – Adolesan Sağlık ve Tıp Derneği). Burası ulusal bir yapı olmakla birlikte tüm dünyada bu alanın yaygınlaşmasını sağlayan en önemli örgüttür ve her yıl uluslararası Kuzey Yarımküre ve Güney Yarımküre ödülleri verilmektedir. Bu yılki Kuzey Yarımküre ödülüne, adolesan doktora programının hazırlanıp uygulamaya geçirilmesinden dolayı Prof. Dr. Orhan Derman ile birlikte layık görüldük. Bugüne kadar bir kişiye verilen bu ödül, ilk kez iki kişiye birlikte verildi. Türkiye adına büyük gurur duyduk.”

Öte yandan bu örgütün uluslararası kolu olan 49 ülkenin üyeliğinin bulunduğu International Chapter’da da başkanlığa Türkiye’nin aday gösterildiğini belirten Kanbur, sözlerine şöyle devam etti:

“2019-2020 döneminde başkan olarak seçildim ve 2020-2023 tarihlerinde de başkanlık yapacağım. Bugüne kadar buraya başkanlık yapanların hepsi, İngiltere, Kanada ve Avusturalya’dan bilim insanlarıydı. İlk kez Türkiye’den bir bilim insanı başkanlık yapacak. ‘Bu örgüt ilk defa gerçek bir uluslararası teslimiyete kavuşacak.’ dediler. Bu nedenle şahsım değil ülkem adına büyük bir mutluluk duyuyorum.

Türkiye, bakış açısı ve vizyon açısından Avrupa’nın önünde ilerliyor. Bu ödül ve başkanlık da bunun bir göstergesidir. Türkiye, bu alanda geliştirdiğimiz doktora programıyla dünyaya örnek oldu. Uygulanan iki eğitim modeli vardı, bununla birlikte dünyanın 3. eğitim modelini ortaya koyduk. Geliştirilen doktora programı ve elde edilen kazanımlar, akademik bilimsel bir makale olarak yayımlanarak, kabul gördü”

Kanbur, adolesan sağlığının yan dal uzmanlık alanı olabilmesi için olumlu geri bildirimler aldıklarını da sözlerine ekledi.