Topkayı Sarayı’nda turistlerin yeni gözdesi Silahtar kıyafetiyle nöbet tutan askerler. Jandarma, tarihi mekana değer katmak için geçmişe giderek, Silahtar kıyafetiyle nöbet tutmaya başladı.

Bu orjinal kıyafetli görevlilerle sarayı gezenlerin hemen dikkatini çekti ve fotoğraf çektirmek için sıraya girdiler.

Silahtarlar, en son 189 yıl önce Topkayı Sarayı’nda görev yaptı. 2. Mahmut, genel olarak bazı askeri birimlerde yaşanan bozulmaları dikkate alarak, Silahtarlığı kaldırmıştı. İslam Ansiklopedisi’ne göre Silahtarlık şöyle:

“Osmanlılar’da silâhdarlığın Yıldırım Bayezid döneminde ortaya çıktığı kabul edilir. Osmanlı uygulamasında silâhdarlık, bir saray kurumu olmanın yanı sıra devlet adamlarının maiyetlerinden bir kısmıyla kapıkulu bölüklerinden birinin adıdır. Silâhdarlık makamında bulunan kişiye silâhdar ağa veya silâhdâr-ı şehriyârî denilir. Padişahların özel hizmetlerine bakan Has Oda mensuplarından biri olan silâhdar ağa, Fâtih Kanunnâmesi’ne göre bu oda ağalarının has odabaşından sonra ikinci büyük idarecisi olarak belirtilmiştir. Padişaha ait bütün silâhların muhafazasıyla yükümlü tutulan silâhdar ağa merasimlere başında kırmızı kadifeli ve zülüflü üsküf, üzerinde hazine malı olan incili ağır bir kaftan, beline çifte paftalı, gayet pahalı som mücevherli kemer ve altın köstekli som murassa‘ ve değerli bıçak takarak at üstünde katılır, hükümdarın seyf-i selîmî adı verilen kılıcını sol omzuna, alaylarda ise sağ omzuna alarak hünkârın sağ gerisinde yürür.”

SİLAHTAR KİMDİR?

Silâhtarlar, Enderun’a alınan gençler arasında zamanla yetişerek bu mevkiye yükseldiler.

Görevlerinin başında padişahın silâhını taşımak, öteki silâhlarıyla birlikte diğer kıymetli mücevher ve eşyalarını korumak; padişahın gezintilerine katılmak vardı.

17. yüzyıldan sonra sadrazamlığa kadar yükselme fırsatı bulan Silahdarlar var.

II. Murat zamanında asıl görevlerini unutup ticaretle uğraşan, verilen hizmetlerde halka zulmetmeyi iş bilen kimselerin toplandığı bir yığın durumuna düşen silâhtarlık, II. Mahmut döneminde ortadan kaldırıldı.